Tình hình Biển Đông: Trung Quốc ngoan cố, ASEAN ra tuyên bố
(Tin tức thời sự)
- Tình hình Biển Đông: Trung Quốc ngang ngược mở rộng vành đai bảo vệ giàn khoan.
- Tình hình Biển Đông: Trung Quốc cố tình vu cáo Việt Nam
- Tình hình Biển Đông: Mưu đồ giàn khoan trong cái lưỡi bò
Trung Quốc ngang ngược mở rộng vành đai bảo vệ giàn khoan
Sáng
10/5, lực lượng kiểm ngư Việt Nam cho hay Trung Quốc tiếp tục gia tăng
các hoạt động ngang ngược bảo vệ giàn khoan HD-981 đặt trái phép trong
vùng biển Việt Nam.
Theo lực lượng kiểm ngư, tính
đến 17h ngày 9/5, Trung Quốc có tổng cộng 75 tàu bảo vệ giàn khoan
HD-981, đa số là tàu hải giám, tàu vận tải.
Riêng
tàu hộ vệ tên lửa tấn công nhanh, có từ 3-5 chiếc bảo vệ vòng ngoài với
hành động ngày càng quyết liệt nhằm đe dọa lực lượng của Việt Nam.
Về phạm vi hoạt động, Trung Quốc quyết liệt ngăn cản không cho tàu lực lượng Việt Nam lại gần giàn khoan.
Nếu hôm 8/5, bán kính bảo vệ của Trung Quốc là 5-7 hải lý thì nay mở rộng lên 10-13 hải lý.
Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN ra tuyên bố riêng về biển Đông
Ba
cuộc họp căng thẳng của các ngoại trưởng ASEAN sáng 10/5 tại Naypyitaw
(Myanmar) đã đạt được kết quả quan trọng là một tuyên bố riêng rẽ về
tình hình biển Đông.
Đây có thể coi là một động
thái chưa có tiền lệ trong các cuộc họp Ngoại trưởng trước một Hội nghị
thượng đỉnh ASEAN, khi các quốc gia thành viên thống nhất được quan điểm
về một tuyên bố chung cho riêng một vấn đề đang nóng bỏng.
Nguyên văn bản “Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về Tình hình biển Đông hiện nay” có 4 điểm:
Thứ
nhất, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN bày tỏ quan ngại sâu sắc về các vụ
việc đang diễn ra trên biển Đông, đã làm gia tăng tình hình căng thẳng
tại khu vực.
 |
| Giàn khoan HD-981 |
Thứ
hai, các Bộ trưởng yêu cầu các bên liên quan, trên cơ sở tuân thủ các
nguyên tắc đã được thừa nhận chung của luật pháp quốc tế và Công ước
Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, thực hiện kiềm chế và tránh
các hành động có thể làm phương hại đến hòa bình và ổn định của khu vực;
giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực
hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.
Thứ ba, các Bộ trưởng
khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định an ninh,
an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông, cũng như
Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông và Tuyên bố cấp cao ASEAN –
Trung Quốc lần thứ 15 kỷ niệm Tuyên bố chung của các bên về Quy tắc ứng
xử trên biển Đông (DOC).
Cuối cùng, các Bộ trưởng
kêu gọi các bên tham gia DOC thực hiện đầy đủ tuyên bố này nhằm tạo môi
trường tin cậy và xây dựng lòng tin. Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh sự cần
thiết của việc sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC).
Trả
lời báo chí quốc tế sau 3 cuộc họp căng thẳng và kéo dài hơn dự định,
Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh nói rằng: “Chúng tôi hài lòng về
kết quả cuộc họp hôm nay. Nhưng chúng tôi rất không hài lòng về những gì
đang xảy ra trên biển Đông”.
Yêu cầu TQ rút vô điều kiện giàn khoan, tàu khỏi biển VN
Cũng
trong ngày 10/5, Hội Nghề cá Việt Nam đã ra tuyên bố phản đối việc
Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 và các tàu đi vào hoạt động tại vùng
biển của Việt Nam.
Yêu cầu phía Trung Quốc rút ngay
và rút hết giàn khoan và tàu hộ tống ra khỏi khu vực vùng biển đặc
quyền kinh tế của Việt Nam vô điều kiện và cùng phía Việt Nam đàm phán
xử lý bất đồng, chấm dứt hành động tương tự.
Hội
Nghề cá Việt Nam, ngư dân Việt Nam nói riêng và toàn thể nhân dân Việt
Nam luôn mong muốn duy trì phát triển hòa bình và tình hữu nghị giữa
Việt Nam và Trung Quốc; vì lợi ích cơ bản, lâu dài của nhân dân hai nước
vì hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng của khu vực và thế
giới", tuyên bố của Hội nghề cá Việt Nam nhấn mạnh.
Đây
là lần thứ 2, trong vài ngày qua, Hội nghề cá Việt Nam ra văn
bản phản đối hành động ngang ngược, vi phạm chủ quyền vùng
biển Việt Nam của Trung Quốc.
Trước đó, ngày
6/5 Hội nghề cá Việt Nam đã có văn bản do Phó chủ tịch Thường trực Võ
Văn Trác ký gửi Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ ngoại giao
bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ hành động trên của Trung Quốc.
Việt Nam có thể kiện lên tòa án quốc tế
Trong
cuộc trả lời phỏng vấn độc quyền của NTNN, Giáo sư danh dự về Luật Biển
của Trường Đại học Quốc gia Ireland Clive Symmons khẳng định, hành động
Trung Quốc đưa giàn khoan HD 981 và chủ động tấn công tàu Việt Nam là
vi phạm luật quốc tế. Việt Nam có thể kiện lên tòa án quốc tế.
Đối
với hoạt động khai thác như việc đưa một giàn khoan dầu vào thềm lục
địa của một quốc gia có chủ quyền là đi ngược lại với Điều 77 trong Công
ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Điều
77 này nhấn mạnh, các quốc gia ven biển có chủ quyền có quyền được khai
thác (đoạn 1) và (đoạn 2) và những quyền này là “độc quyền” dành cho
các quốc gia ven biển đó. Do đó không ai có quyền thực hiện các hoạt
động khai thác mà không được sự cho phép của các quốc gia ven biển có
chủ quyền.
Đối với trường hợp còn tranh chấp, chiểu
theo Điều 83 phần 3 của UNCLOS cụ thể là, trong khi chờ đợi một thỏa
thuận thống nhất về ranh giới, các nước có liên quan, trên tinh thần
hiểu biết và hợp tác, sẽ cố gắng hết sức để tham gia vào một dàn xếp tạm
thời có tính chất thực tế và trong giai đoạn chuyển tiếp này sẽ không
gây nguy hiểm hoặc cản trở việc đạt một thỏa thuận cuối cùng.
Do
đó, rõ ràng nếu Trung Quốc đơn phương khai thác tài nguyên thiên nhiên
tại vùng thềm lục địa chưa được xác định mà nước khác cũng tuyên bố chủ
quyền là vi phạm nghĩa vụ chuyển tiếp bắt buộc mà điều luật nói trên đặt
ra.
Tuy nhiên, điều cần nhấn mạnh ở đây là Việt
Nam có những bằng chứng lịch sử khẳng định vùng biển này thuộc chủ quyền
và quyền tài phán của Việt Nam và theo những báo cáo về hành động của
Trung Quốc vừa qua cho thấy, Trung Quốc đã vi phạm luật, ít nhất là đối
với UNCLOS.
Tổng
thư ký ASEAN Lê Lương Minh xem vụ Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 vào
vùng biển Việt Nam và cho tàu Trung Quốc đâm vào tàu Việt Nam tại khu
vực giàn khoan là “cực kỳ nghiêm trọng”.
Với tình
hình căng thẳng đang có chiều hướng gia tăng, ASEAN cần sớm hoàn tất Bộ
quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC), ông Minh cho biết khi trả lời phỏng
vấn đài Channel News Asia hôm 9/5.
“Đến nay, chúng
tôi có 3 vòng tham vấn chính thức, nhưng quá trình tham vấn thật sự vẫn
chưa thể bắt đầu. ASEAN cần tăng cường làm việc để Trung Quốc cam kết
đóng góp vào sự phát triển của COC. Chúng tôi cố gắng xem nếu có thể đưa
Trung Quốc tham gia tham vấn về biển Đông nhằm sớm hoàn tất COC”, ông
Minh nói.
Cũng trong ngày 9/5, Tổng thư ký Liên Hợp
Quốc Ban Ki-moon cũng đã kêu gọi các bên liên quan "kiềm chế tối đa" và
giải quyết các tranh tại Biển Đông bằng con đường hòa bình.
Theo
Phó phát ngôn viên của Tổng thư ký, ông Farhan Haq cho biết: "Tổng thư
ký Liên Hợp Quốc đã bày tỏ quan ngại về sự gia tăng căng thẳng tại Biển
Đông, đặc biệt giữa Trung Quốc và Việt Nam trong những ngày vừa qua.
Tổng thư ký hối thúc các bên liên quan kiềm chế tối đa và giải quyết
tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thông qua đối thoại và phù hợp với
luật pháp quốc tế, trong đó có Hiến chương Liên Hợp Quốc".
Học giả Anh: Trung Quốc đang "vỗ mặt" chính quyền Mỹ
Ông
Edward Schwarck, Giám đốc Chương trình châu Á thuộc Viện Nghiên cứu
Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), mới đây cho rằng việc Trung
Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 trong vùng biển của Việt Nam ở Biển Đông
là thách thức nghiêm trọng đối với khu vực.
 |
| Ông Edward Schwarck - Giám đốc Chương trình châu Á thuộc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh. |
Ông
Schwarck nói rằng thời điểm Trung Quốc quyết định hạ đặt giàn khoan rất
đáng chú ý. Nó xảy ra sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama có chuyến công
du đến Đông Á, nơi ông đã đưa ra hàng loạt cam kết mạnh mẽ về an ninh,
như những đảm bảo về an ninh cho Nhật Bản, hay một thỏa thuận hợp tác
quân sự với Philippines.
Như vậy, quyết định của
Trung Quốc bắt đầu hoạt động khoan thăm dò dầu khí ở Biển Đông xét ở
khía cạnh nào đó có thể là một phản ứng theo kiểu "vỗ mặt" Chính quyền
Washington nhằm chứng minh rằng Bắc Kinh không bị ngăn cản bởi những cam
kết an ninh của Mỹ.
Theo ông Schwarck, Trung Quốc
muốn khẳng định họ vẫn duy trì khả năng đẩy căng thẳng ở Biển Đông leo
thang tùy theo ý định của mình.
Hành động kiểu này
của Trung Quốc tạo ra thách thức nghiêm trọng đối với Việt Nam và các
bên có tuyên bố chủ quyền trong khu vực.
Trung Quốc phải giải thích rõ động thái ở biển Đông
Chiều
9/5 tại Hà Nội, Thủ tướng Sri Lanka D. M. Jayaratne khẳng định quan
điểm của Sri Lanka là ủng hộ lập trường, quan điểm chính đáng của Việt
Nam là yêu cầu phía Trung Quốc nghiêm túc chấp hành luật pháp quốc tế,
nhất là Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982, DOC; rút ngay
giàn khoan HD981 đang hoạt động phi pháp ra khỏi thềm lục địa và vùng
đặc quyền kinh tế biển của Việt Nam.
 |
| Tàu Trung Quốc xịt vòi rồng vào tàu Việt Nam |
Cùng
ngày, từ Tokyo, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida khẳng định Trung
Quốc nên giải thích rõ căn cứ pháp lý của việc khoan dầu trong vùng biển
gần quần đảo Hoàng Sa ở biển Đông của Việt Nam cũng như những động thái
gây căng thẳng ở khu vực này trong gần một tuần qua.
“Căng
thẳng trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc là do những hành động khiêu
khích và đơn phương của Trung Quốc gây ra. Bắc Kinh nên giải thích với
Việt Nam và cộng đồng quốc tế về cơ sở pháp lý cũng như những chi tiết
về hành động của họ đang làm ở biển Đông” - Ngoại trưởng Kishida nói.
Tại
Mỹ, hạ nghị sĩ Eni Faleomavaega, thành viên cao cấp của Tiểu ban các
vấn đề châu Á - Thái Bình Dương thuộc Ủy ban đối ngoại Hạ viện Mỹ, đã
lên án mạnh mẽ việc Trung Quốc đang xâm phạm chủ quyền của Việt Nam ở
biển Đông.
Ông Faleomavaega chỉ trích những hành
động khiêu khích của Trung Quốc là một sự leo thang đe dọa hòa bình và
an ninh biển ở biển Đông. Thông cáo báo chí của ông Faleomavaega kêu gọi
Mỹ đưa ra tuyên bố phản ứng rõ ràng và kiên quyết hơn đối với vấn đề
này.
T.M(Theo Báo Đất Việt)